Coraz wydajniejsze i bardziej przyjazne środowisku procesy produkcyjne, a także wprowadzane regulacje prawne, wymagają dobrego zarządzania wodą w ogrodnictwie. Dotyczy to zarówno produkcji pod osłonami, jak i produkcji roślin w pojemnikach na wolnym powietrzu.
Redukcja kosztów, gromadzenie i ponowne użycie wody
Wody opadowe i drenażowe są zbierane przez systemy recyrkulacji, poddawane obróbce i ponownie używane w celu opłacalnego wykorzystania wody jako zasobu. Do przechowywania dużych ilości wody stosowane są podziemne cysterny wykonane z betonu oraz zbiorniki z tworzywa sztucznego lub blachy falistej.
Zbiorniki z blachy falistej mogą być dostarczane w rozmaitych rozmiarach i z różnymi membranami/powłokami z tworzywa sztucznego. Dzięki temu są wszechstronne w użyciu i dostosowane do różnej jakości wody stosowanej w ogrodnictwie (wody deszczowe, przelew/drenaż lub dzienne zapasy pożywki nawozowej). Budowa zbiorników z blachy falistej może być przeprowadzona przy stosunkowo niewielkim wysiłku i niskich kosztach. Zgromadzoną wodę można chronić osłonami przed zabrudzeniem, rozwojem glonów i parowaniem.
Pewnymi wadami zbiorników z blachy falistej mogą być ograniczone możliwości wykorzystania wody w zimie, podatność na obciążenia wiatrem i śniegiem bądź restrykcje wynikające z ochrony środowiska.
Zniszczenie uprawy w szklarni po pęknięciu zbiornika z blachy falistej
Ryzyko poważnych szkód następczych
Uszkodzenia zbiorników na wodę są niebezpieczne za względu na ryzyko wylania się z ogromną prędkością dużych ilości wody. Szkody następcze spowodowane przez wodę uwolnioną z uszkodzonego zbiornika mają często większą wartość niż rzeczywiste szkody materialne samego zbiornika.
Rośliny, kurtyny, podpory, a nawet murowane ściany mogą zostać spłukane przez wodę uwolnioną z uszkodzonego zbiornika. Ubezpieczyciel specjalizujący się w ubezpieczaniu ogrodnictwa – Gartenbau-Versicherung często odnotowuje roszczenia odszkodowawcze w związku ze zniszczeniami zbiorników na wodę.
Przyczyny uszkodzeń zbiorników na wodę
Wadliwy montaż
Niewłaściwa budowa zbiorników na wodę może wiązać się z uszkodzeniami zbiornika nawet przed rozpoczęciem jego eksploatacji. Ze względów konstrukcyjnych, od pewnego rozmiaru zbiornika dolne warstwy blachy, z której jest zbudowany, mają większą grubość. Jeśli podczas montażu cieńsze arkusze zostaną zamontowane na dolnych warstwach, podczas gdy grubsze będą umieszczane na górze, to stabilność tak zbudowanego zbiornika zostanie zachwiana.
Podczas montażu (szczególnie otwartych zbiorników na wodę) należy zadbać o to, aby górna blacha falista była zawsze montowana na wierzchu. Dzięki ułożeniu blach na zakładkę, deszcz i woda powstała z kondensacji pary nie będą przedostawać się pomiędzy arkusz blachy tworzący ścianę zewnętrzną, a wewnętrzną membranę z tworzywa sztucznego. W ten sposób zmniejsza się prawdopodobieństwo korozji wewnątrz zbiornika. Dobrą praktyką jest, aby montaż był zawsze nadzorowany przez profesjonalną firmę zajmującą się budową zbiorników na wodę, a najlepiej całkowicie przez nią wykonany.
Rozbudowa zbiornika
Wytrzymałość blachy w obrębie ścian pierścienia jest indywidualnie obliczana dla każdego rozmiaru zbiornika. Zwiększenie rozmiaru zbiornika z blachy falistej poprzez umieszczenie dodatkowych pierścieni na górze może wymagać wzmocnienia dolnych blach. Ulepszenia tego rodzaju należy zawsze przeprowadzać w porozumieniu z profesjonalną firmą lub producentem zbiornika, ponieważ tylko oni mogą ocenić, czy możliwe jest jego bezpieczne podwyższenie.
Przeprowadzenie rury odprowadzającej przez ścianę zbiornika powoduje osłabienie blachy w miejscu wykonania otworu. W takim przypadku należy zastosować specjalne zestawy naprawcze polecane przez producentów, które wzmacniają strukturę konstrukcji, aby otwory tego rodzaju nie prowadziły do potencjalnego punktu pęknięcia w ścianie zbiornika.
Niewłaściwy fundament
Napełnione zbiorniki na wodę wywierają nacisk na powierzchnię ziemi rzędu kilku ton na metr kwadratowy. Fundament w punkcie wznoszenia zbiornika musi być odpowiednio przygotowany do przenoszenia tego obciążenia. Nachylenie, nieodpowiednio nośny grunt, brak fundamentów płytowych lub betonowych może prowadzić do osiadania gruntu po jednej stronie ściany silosu. Dla właściwej stabilizacji zbiornika dopuszczalne są jedynie minimalne odchylenia w pionie ścian zewnętrznych. Przekroczenie tego zakresu tolerancji może doprowadzić do zawalenia się zbiornika na wodę. Inną możliwością osłabienia podstawy rezerwuaru jest wyciek wody przez powłokę z tworzywa sztucznego. Podczas naprawy tego rodzaju uszkodzeń firma wykonujaca prace naprawcze powinna sprawdzić cały silos pod kątem orientacji pionowej i stabilności.
Mocowanie
Zbiorniki wodne na otwartej przestrzeni przez swoje rozmiary mają dużą powierzchnię narażoną na działanie wiatru. Z tego powodu producenci zalecają ich wkopanie, obłożenie lub przymocowanie do płyty fundamentowej za pomocą wsporników. Jeśli nie zostanie to zrobione, częściowo opróżnione lub puste zbiorniki mogą zostać przez wiatr przesunięte z miejsca posadowienia i w konsekwencji uszkodzone.
Fala po rozerwaniu zbiornika poważnie uszkodziła konstrukcję szklarni Venlo
Zbiorniki wodne są ważną częścią instalacji nawadniającej w nowoczesnej produkcji ogrodniczej. Uszkodzenie ich lub zniszczenie może mieć daleko idące konsekwencje dla obiektów ogrodniczych, upraw i pracowników.
Z tego powodu ważne jest, aby już na etapie planowania i budowy zwracać uwagę na stabilność zbiorników i jakość ich wykonania oraz przestrzegać instrukcji producenta. Po uruchomieniu, zbiornik na wodę, podobnie jak inne urządzenia techniczne, musi być regularnie sprawdzany pod kątem funkcjonalności i gotowości do pracy. Wszelkie powstałe szkody lub niedociągnięcia powinny zostać jak najszybciej usunięte przez profesjonalną firmę. Zapewni to bezpieczeństwo całemu gospodarstwu ogrodniczemu i pozwoli w spokoju prowadzić dalszą produkcję.
